Van de Balkanlanden is Slovenië als wijnland waarschijnlijk het minst bekend. Ja, als een fantastisch buitensportland geniet het zeker faam. Maar het heeft een geheel eigen gastronomie en er worden zeer goede wijnen gemaakt. Tijd voor culinair toerisme in Slovenië!
Slovenië: een grote verrassing!
Veel mensen kennen het land niet, helaas. Ook ik kende het niet, tot ik er door een gelukkig toeval terecht kwam voor een fietsvakantie. Ik wist dat het grenst aan Italië, Oostenrijk, Hongarije en Kroatië, dat het bergen, bossen en zee heeft. Maar verder ging ik er blanco heen, zonder hoge verwachtingen.
Puur en gezond Luilekkerland
Het eerste wat opviel, net de grens over bij Udine, waren de uitstekende cappuccino’s. Dat had ik niet verwacht. Het landschap golfde groen en liefelijk, als een rustige variant van Toscane, overladen met een zee van bloeiende acacia’s, wijngaarden en hier en daar een dorp met witte huisjes.
De eerste willekeurige restaurantstop in Dobrovo, hoofdstad van het Brda wijngebied, was een succes. Heerlijke huisgedroogde prsjut (proscuitto, ham uit de Karst), smakelijke kazen (Tolmin gatenkaas!), hoge kwaliteit olijfolie, lekker brood, een huisgestookt aperitief vooraf. De rebula, een frisse witte wijn en de krachtige rode refosk zorgden ook voor een zeer aangename kennismaking. Wat een land!
Gastronomie van het boerenland
Later ontdekte ik dat Slovenen graag alles zelf doen. Ze maken hun eigen wijn, stoken hun likeur, drogen zelf de ham van eigen varken, hebben een moestuin, een olijfgaard en wat fruitbomen. Onbespoten en onbehandeld, puur en authentiek. In dit paradijs moest ik wel een wijnreis ontwikkelen.
Is het haute cuisine? Zeker, er zijn enkele beroemde gastronomische restaurants. Maar boven alles is de Sloveense keuken er een van hoge kwaliteit streekproducten, van sublieme eenvoud en van eigen teelt en makelij. Plattelandsgastronomie. Verrukkelijk.
Mediterrane kust en zeevruchten
Slovenië bezit 45 km kust – niet veel, wel erg schilderachtig met palmen, oleanders en Italiaans aandoende stadjes. Hier eet je heerlijke verse vis, kreeft, krab, inktvis en schelpdieren, liefst op een terras met uitzicht over zee. Met een glas witte wijn erbij van de lokale malvazija.
De Sloveense wijngebieden
Slovenië kent drie grote wijnregio’s, Podravje, Posavje en Primorje. Podravje ligt in het noordoosten langs de Drava; Posavje in het zuidoosten langs de Sava. Primorje (bij de zee, betekent het) ligt in het westen, bij de zee.
Aan wijngebied Primorje ben ik mijn hart verloren, niet alleen vanwege zijn wijnen en andere heerlijkheden, maar ook om zijn schoonheid. Het bestaat uit de subregio’s Brda, Vipavavallei, Karst en Sloveens Istrië. De druivenrassen die je tegenkomt in Primorje zijn de witte malvasìa, zelèn, pinela, vitovska en rebula en de rode refosk, die in de Karst teran heet. Naast deze inheemse rassen, tref je er ook Franse, Italiaanse en Oostenrijkse.
7 fenomenale wijnboeren die ‘natural wines’ maken
Hoe kom je aan bijzondere wijnmakers, kleine familiebedrijven, gepassioneerde boeren met een eigenzinnige visie, die op een natuurlijke en respectvolle manier met hun land omgaan? Ik vroeg het aan Marijana Siljeg van The Orange Wineclub en Delicroatia en serieus: zij kent dus zulke mensen! Marijana, zelf afkomstig uit het gebied, is specialist in wijnen en andere lekkernijen uit Slovenië en Kroatië. Via haar vond ik de bijzondere wijnmakers die ik tijdens een wijnreis bezoek met mijn groep. Zo leerde ik Joško Renčel, Janko en Tamara Stekar, Aleks en Simona Klinec, Ales Kristancic van Movia, Branko Cotar en de jonge tweeling Matej en Luka Zaro kennen, stuk voor stuk persoonlijkheden. Zij maken wijnen in overeenstemming met hun karakter. Natuurwijnen, biologisch-dynamische wijnen, topwijnen.
Meer weten over Slovenië en zijn lekkers?
- Lees het smakelijke artikel van wijnhistorica Mariëlla Beuker.
- Lees het Volkskrant-artikel van culinair recensent Mac van Dinter.
- Ga mee met de Wijnreis Mediterraan Slovenië van Vinaventura, dan word je meegenomen van het Brda-wijngebied via de Vipavavallei naar de magnifieke kust.