Hoeve Nekum en zijn wijn

Hoeve Nekum en zijn wijn

Als je komt aanrijden vanuit Maastricht, waan je je in het buitenland: zodra je naar het zuiden de stad uitrijdt, word je verrast door een prachtige, langgerekte wijnhelling aan je rechterhand. Links ligt Hoeve Nekum.

Hoeve Nekum is een plaatje om te zien. Een statige Limburgse boerderij uit 1600 in een bocht van de Jeker, met poort en binnenplaats. Vlakbij ligt een romantische watermolen. Steek het voetgangersbruggetje over en je loopt zo de Sint Pietersberg op.

Het pittoreske Jekerdal is het oudste wijnbouwgebied van Nederland vanwege zijn zonnige ligging: het behoort tot de warmste stukjes Limburg.
Sinds 1988 is Hoeve Nekum, voorheen een gemengd bedrijf met akkerbouw en koeien, een toonaangevend wijnbedrijf, gerund door de familie Bollen. De huidige eigenaars zijn Math en Elsa. Dat de wijnen kwaliteit hebben wordt bewezen door het feit dat Willem-Alexander en Maxima de riesling van Hoeve Nekum kozen voor hun bruiloftsfeest.

Steilste wijngaard van het land
De wijngaarden van Hoeve Nekum liggen op de hellingen van de Louwberg, samen met die van de Apostelhoeve. De steilste helling is 42%! Bijna niet tegenop te klimmen. Het is een zuidoosthelling, hetgeen betekent dat de bezonning hier zeer gunstig is en de druiven optimaal rijp kunnen worden. Een bodem van mergel en löss is ideaal en geeft frisse, minerale wijnen.

Witte èn rode wijnen. En rosé en een brut!
Math en Elsa Bollen verbouwen riesling, müller-thurgau (die hier rivaner heet), auxerrois en pinot noir. De pinot noir krijgt rijping op een houten vat. Van deze druif wordt tevens een rosé gemaakt. En een met een champagne vergelijkbare brut! Deze is vol, fruitig en droog, met een grote mineraliteit en een mooie mousse, die bij Gall&Gall verkocht wordt.
Stuk voor stuk zijn het uitstekende wijnen.

Als je deze wijnen wilt proeven en een rondleiding van Math Bollen mee wilt maken (en van lekker eten houdt en van een mooie wandeling) kun je informatie vinden op de website van Vinaventura, www.vinaventura.nl/wijnexcursie-zuid-limburg/

Klein wonder – een kindje geboren

Klein wonder – een kindje geboren

Het was een hele bevalling. Maanden, járen aan voorwerk gingen eraan vooraf. Het zat niet altijd mee, de omstandigheden waren soms extreem. Het was de vraag of het überhaupt zou lukken. Maar in het voorjaar van 2014 was het zover en zag zij het daglicht. Ze was weliswaar erg klein, maar toen iedereen zo enthousiast was, kon je niet anders dan denken: dit is een klein wonder.

In 2014 kreeg zij officieel de naam Klein Wonder. Zij had flink wat stevigheid gekregen en haar pure frisheid behouden. Bij haar eerste presentatie in 2015 won zij prompt een bronzen medaille! En het bleef maar medailles regenen, zo dol was iedereen op haar: 2016 zilver, 2017 en 2018 GOUD! 

Het is dan ook een topwijn. Gemaakt van souvignier gris, komt deze goed tot zijn recht bij vettere vissoorten of kip. Of bij Brabantse Wal asperges met een smaakvolle ham!

Ga mee op excursie naar Domaine de Brabantse Wal, en proef dit kleine wonder van Paul Bossche, en zijn andere prijswinnende wijnen. Met een heerlijke bijpassende aspergelunch en een wandeling door natuurgebied de Kalmthoutse Heide, https://www.vinaventura.nl/wijn-excursie-domaine-de-brabantse-wal/

 

Excursies gaan door!

Excursies gaan door!

De reizen en excursies in mei en juni heb ik helaas moeten annuleren en over de buitenlandse reizen na juni is nog veel onzeker. Maar: de excursies in Nederland kunnen waarschijnlijk allemaal plaatsvinden. Ik ben heel blij dat ik jullie dit positieve nieuws kan brengen. De wijnboeren zijn ervan overtuigd dat ze ons kunnen ontvangen – op de voorgeschreven manier – met voldoende afstand en in kleinere groepen. Voor mij betekent dat tussen de 8 en 16 personen. Ook zal ik zelf zorgen voor een coronaprotocol tijdens wandelen, koffie, lunchen en wijnproeven. Hierover hoor je tevoren van mij. Dus, hoera, je kunt je weer aanmelden! Je bent vast wel toe aan een uitje. De eerste excursie is die naar Wijngoed Hof van Twente. Kijk op mijn website en gun jezelf (en/of een ander) een leuk dagje uit!

Tips in coronatijd

In mijn vorige nieuwsbrief vroeg ik hoe het met jullie ging. Ik kreeg vele antwoorden, echt hartverwarmend! Dat heeft me goed gedaan. Het is toch een manier om contact te houden, nu we elkaar niet in levenden lijve kunnen ontmoeten. Gelukkig is iedereen gezond. Wat ik ontzettend waardeer is dat niemand geannuleerd heeft. Jullie wachten af tot het moment dat je reis kan doorgaan, in het najaar of in 2021.

Het is rustig bij Vinaventura. Het wachten is op de nieuwe richtlijnen, vooral die voor het buitenland. Intussen stuur ik kaarten, bel met ouderen, probeer zo veel mogelijk om wijnwinkels, Nederlandse wijnboeren, wijnimporteurs en restaurants te steunen. Allemaal leuke dingen! 
Zodra ik over de wijnreizen meer duidelijkheid heb, zal ik contact opnemen.

Geen reizen nu. We zoeken het dicht bij huis. We wandelen, fietsen, skeeleren of varen in de omgeving. Ook ons eten halen we van dichterbij. Wat leuk is dat! We hebben meer tijd en kopen bij bakker, groenteboer, visboer, slager en wijnhandel in plaats van bij de supermarkt. Zelfs de streekbox is mogelijk nu we tijd hebben om hem op te halen. Of er niet speciaal voor thuis hoeven te blijven: dat zijn we toch al.
Overal om mij heen zie ik een herwaardering voor producten uit de eigen streek. Nee, hier in Gouda echt niet alleen kaas en stroopwafels. Er is bijvoorbeeld een bedrijfje dat ganzenvlees uit het Groene Hart verkoopt.

We hebben in Nederland vele goede streekproducten te koop, vaak gewoon ‘om de hoek’. Momenteel genieten we van Hollandse asperges en aardbeien. De zee verschaft ons heerlijkheden als oesters, kreeft, scheermessen en allerlei vissoorten. We hebben kwaliteits-lamsvlees. Boerenboter, beroemde kazen, een keur aan fruit en groenten. En – ja, je kon erop wachten –  Nederlandse wijn! De meeste wijn van eigen bodem is fris en wit en bij uitstek geschikt voor de lente en de zomer. Bij asperges bijvoorbeeld!

Ik heb veel e-mailcontact met mijn vaste adresjes in het buitenland. De verhalen zijn treurig. De B&B’s en familiehotels hebben geen gasten. Bij kleine wijnboeren, die aan de horeca leveren, ligt de omzet stil. Handel met China was een tijdlang niet mogelijk; exporteren naar de VS is enorm kostbaar geworden. Met name voor de wat duurdere kwaliteitswijnen is minder markt, wijnen veelal gemaakt door kleine wijnbedrijven. De logistiek is duurder, moeilijker.
Nos.nl publiceerde vorige week een lezenswaardig artikel van Frank Renout, klik hier om het artikel te lezen.

Tips

Bel mensen vaker op! Stuur kaarten aan ouderen die hun huis niet uit mogen. Kook eens voor de buurvrouw. Geef een gratis concert door je open raam. Doe boodschappen voor iemand die kwetsbaar is. En steun de lokale economie. Daarvoor heb ik wel wat ideeën.

Daxivin biedt een prachtig quarantainepakket van 6 verschillende, zomerse wijnen. Ideale manier om met hun natuurwijnen kennis te maken. Ik heb al een 2e bestelling gedaan! Gratis verzending in NL. https://www.daxivin.nl/product/quarantaine-pakket/

Grape District trekt zich de grote problemen van hun kleine wijnboeren aan en verkoopt een steunpakket. Inclusief video met een persoonlijk verhaal van elke boer. Gratis verzending in NL.
https://www.grapedistrict.nl/support-kleine-wijnboeren-box.html

Nog steeds kun je Vriend van Domaine de Brabantse Wal worden. Inmiddels weet je vast wel wat voor een topwijnen ze hier maken. Dus adopteer een rij wijnstokken en ontvang wijnen thuisgestuurd, http://onze-wijngaard.nl/

Aan de wijnen van Betuws Wijndomein kun je je geen buil vallen: die zijn altijd supergoed. Ze hebben nu aan aanbieding. Samen met Spakenburgse visspecialist Alex Koelewijn maken zij combinatiepakketten van hun wijnen met gerookte zalm en paling. https://www.betuwswijndomein.nl/nieuws/vis-wijngeschenken-100-hollands/
Daarbij past dan deze leestip, die niets met wijn te maken heeft, maar wel met paling: De lange weg naar huis, Patrik Swensson. Over een vader, een zoon en de paling. Leuk en interessant boek over het mysterieuze leven van de paling.
Diederik en Arina hebben ook de proefbox Support your Locals nog: https://www.betuwswijndomein.nl/nieuws/support-your-locals-proefbox/

Tot slot een laatste tip voor je verlanglijstje / om jezelf cadeau te doen: een tegoedbon van Vinaventura! Het is voor jullie en voor mij zuur dat veel van al die superleuke activiteiten nu niet doorgaan, maar ik heb mijn hoop op de toekomst gevestigd, als alles weer door kan gaan.

Klik hier voor de agenda van 2020. De excursies kun je boeken! Verder wachten we nog even af…

April update

Wijngaard bezoeken Italie

Helaas treft de coronacrisis ook de activiteiten van Vinaventura.
Er zijn wijnreizen in juni, juli, september en oktober. Ik wacht hiervoor de reisadviezen van Buitenlandse Zaken af. Tot die tijd blijven ze gewoon op het programma staan. Zodra er duidelijkheid komt over een land, breng ik de mensen die geboekt hebben op de hoogte.

De excursie naar Domaine de Brabantse Wal van 3 mei is afgelast. Zodra de Nederlandse beperkingen zijn opgeheven, plan ik in overleg met eigenaar Paul Bosse en de deelnemers een nieuwe datum in. De nieuwe datum wordt 14 juni ’20.

Wat kun je intussen zelf doen?

De Nederlandse wijnboeren hebben het moeilijk: laten we ze steunen. Geef ze coronacrisis-support!

Vertrouwen

Het is voor reisorganisaties een moeilijk jaar, voor de grote en voor de kleintjes zoals ik. Mocht je geboekte  reis niet door kunnen gaan op de geplande datum, dan vertrouw ik erop dat je je reis om wilt boeken.
Jullie kunnen ook op mij vertrouwen. Het fijnste is, als alle reizen door kunnen gaan. Maar mocht dat niet kunnen –  ik denk aan de reizen in juni en de reis Ahrdal in juli – dan ga ik in overleg met jullie de reis ofwel naar het najaar verplaatsen, ofwel naar 2021. Je (aan-) betaalde bedrag wordt dan doorgeschoven. Mocht het echt helemaal niet lukken, dan stort ik je (aan-) betaling weer terug, behalve € 20 boekingskosten.

Tot slot: wees verstandig, help elkaar, blijf gezond en als je toch veel thuis zit: maak een feestje van je avondmaal, met een fles goede wijn!

Wat is er zo leuk aan een geurworkshop?

Wat is er zo leuk aan een geurworkshop?

“Plotseling was ik weer op het scoutingkamp, in de grote tent”. Zo leuk, geuren kunnen heel oude herinneringen boven halen. Deze kwam van een man van 50, en zijn herinnering was zo’n 40 jaar oud. “Het huis van mijn oma! Nee, de linnenkast van mijn oma! Ik wist niet meer dat ik die geur nog kende.” Verrassend, om geuren van lang geleden op die manier terug te vinden. 

Tijdens een geurworkshop ben je met een zintuig bezig dat je niet veel gebruikt: je reukvermogen. We doen daar weinig mee en daarom is het zo slecht ontwikkeld. Maar ook al doen we niet zo veel met onze neuzen, ze kunnen best nog wat. Sommige mensen zijn verbaasd hoeveel geuren ze herkennen.

De 3 emoties van geur: verassing – hersenpijniging – herkenning!

Een geurworkshop is een leuke, ontspannen kennismaking met het fenomeen geur.
Na een beknopte introductie in de wereld van de geur en uitleg over onze waarneming van geuren, volgt een “geursessie” waarbij ik gebruik maak van flesjes met essences van – veelal natuurlijke – geuren. Dan blijkt hoe slecht ontwikkeld ons reukorgaan eigenlijk is; het is niet gemakkelijk om een geur te kunnen thuisbrengen en benoemen. Geuren kunnen je terugbrengen naar je kindertijd en sterke herinneringen naar boven halen. Hoe komt dat? Dat leert en ervaar je tijdens deze workshop.

Wijn en geuren

In de wereld van wijn spelen geuren een belangrijke rol. Als beginnende wijnliefhebber ga je een zogenaamd geurgeheugen opbouwen. Want ruiken is veel belangrijker dan proeven: met de mond proef je alleen de basissmaken zoet, zuur, zout, bitter en umami. Wat wij verder menen te proeven, verloopt via de neus en is dus ruiken. Daarom is het zo belangrijk om eerst aan je wijn te ruiken. En, zo leuk, er gaat een wereld voor je open! Moeilijk? Ja. Wat ontzettend vaak gebeurt is dat je denkt: “ik wéét het, maar ik kom er niet op!” Te leren? Jazeker, je kunt dit trainen. Je kunt leren om woorden te geven aan wat je ruikt en je zult ook merken dat bepaalde geuren vaak terugkomen en bij bepaalde druivenrassen horen. Stapje voor stapje kom je steeds verder. Zie het als een spel!

Een geurworkshop is mogelijk met groepen van 5 – 50 personen. Duur: 1.30 à 2 uur. Je zorgt zelf voor een locatie.Je kunt de workshop uitbreiden met het proeven van een of meerdere wijnen. Huur mij in voor een “luchtig” intermezzo tijdens je feest, opleiding of cursus. 

Slovenië – Gastronomische reistips

Slovenië – Gastronomische reistips
Van de Balkanlanden is Slovenië als wijnland waarschijnlijk het minst bekend. Ja, als een fantastisch buitensportland geniet het zeker faam. Maar het heeft een geheel eigen gastronomie en er worden zeer goede wijnen gemaakt. Tijd voor wijntoerisme in Slovenië!
Slovenië: een grote verrassing!

Veel mensen kennen het land niet, helaas. Ik kende het ook niet, tot ik er door een gelukkig toeval terecht kwam voor een fietsvakantie. Ik wist dat het grenst aan Italië, Oostenrijk, Hongarije en Kroatië, dat het bergen, bossen en zee heeft. Maar verder ging ik er blanco heen, zonder hoge verwachtingen.

Puur en gezond Luilekkerland

Het eerste wat opviel, net de grens over bij Udine, waren de uitstekende cappuccino’s. Dat had ik niet verwacht. Het landschap golfde groen en liefelijk, als een rustige variant van Toscane, overladen met een zee van bloeiende acacia’s, wijngaarden en hier en daar een dorp met witte huisjes.
De eerste willekeurige restaurantstop in Dobrovo, hoofdstad van het Brda wijngebied, was een succes. Heerlijke zelf-gedroogde prsjut (proscuitto, ham uit de Karst), smakelijke kazen (Tolmin gatenkaas!), hoge kwaliteit olijfolie, lekker brood, een huis-gestookt aperitiefje vooraf. De rebula, een frisse witte wijn en de krachtige rode refosk zorgden ook voor een aangename kennismaking. Wat een land! 

Gastronomie van het boerenland

Later ontdekte ik dat Slovenen graag alles zelf doen. Ze maken hun eigen wijn, stoken hun likeur, drogen zelf de ham van eigen varken, hebben een moestuin, een olijfgaard  en wat fruitbomen. Onbespoten en onbehandeld, puur en authentiek. In dit paradijs moest ik wel een wijnreis ontwikkelen.
Is het haute cuisine? Soms wel, ja, er zijn enkele beroemde gastronomische restaurants. Maar boven alles is de Sloveense keuken er een van hoge kwaliteit streekproducten, van  eenvoud en van eigen teelt en makelij. Plattelandsgastronomie. Verrukkelijk.

Mediterrane kust en zeevruchten

Slovenië bezit 45 km kust – niet veel, wel erg schilderachtig met palmen, oleanders en Italiaans aandoende stadjes. Hier kun je heerlijk verse vis, kreeft, krab, inktvis en schelpdieren eten, liefst op een terras met uitzicht op zee. Met een glas witte wijn erbij van de lokale malvazija. 

De Sloveense wijngebieden

Slovenië kent drie grote wijnregio’s, Podravje, Posavje en Primorje. Podravje ligt in het noordoosten langs de Drava; Posavje in het zuidoosten langs de Sava. Primorje (bij de zee, betekent het) ligt in het westen, bij de zee. 

Aan wijngebied Primorje ben ik mijn hart verloren, niet alleen vanwege zijn wijnen en andere heerlijkheden, maar ook om zijn schoonheid. Het bestaat uit de subregio’s Brda, Vipavavallei, Karst en Sloveens Istrië. De druivenrassen die je tegenkomt in Primorje zijn de witte malvasìa, zelèn, pinela, vitovska en rebula en de rode refosk, die in de Karst teran heet. Naast deze inheemse rassen, tref je er ook Franse, Italiaanse en Oostenrijkse.

7 fenomenale wijnboeren die ‘natural wines’ maken

Hoe kom je aan bijzondere wijnmakers, kleine familiebedrijven, gepassioneerde boeren met een eigenzinnige visie, die op een natuurlijke en respectvolle manier met hun land omgaan? Ik vroeg het aan Marijana Siljeg van The Orange Wineclub en Delicroatia en serieus: zij kent dus zulke mensen! Marijana, zelf afkomstig uit het gebied, is specialist in wijnen en andere lekkernijen uit Slovenië en Kroatië. Via haar vond ik de bijzondere wijnmakers die ik tijdens een wijnreis bezoek met mijn groep. Zo leerde ik Joško Renčel, Janko en Tamara Stekar, Aleks en Simona Klinec, Ales Kristancic van Movia, Branko Cotar en de jonge Matej Zaro kennen, stuk voor stuk persoonlijkheden. In overeenstemming met hun karakter maken zij wijnen. Natuurwijnen, biologisch-dynamische wijnen, topwijnen.

Wijnboer Joško Renčel
Meer weten over Slovenië en zijn lekkers?

Welke champagne kies ik voor de feestdagen?

Welke champagne kies ik voor de feestdagen?
Welke bubbel drink ik met Kerst en Oud&Nieuw?

Ik geef je tips voor verschillende mousserende wijnen. Vele ervan heten geen champagne maar zijn wel vergelijkbaar met champagne. Persoonlijk vind ik het een goed idee om flessen niet de halve wereld rond te laten reizen. En ik heb een voorkeur voor biologisch. Waar kom ik op uit? 

Chardonnay, pinot noir en pinot meunier
1. Mousserende wijn uit Nederland! 

Misschien had je het niet verwacht, maar echt waar, er zijn vele zeer goede Nederlandse bubbels en de meeste zijn biologisch. Ze worden op dezelfde wijze gemaakt als champagne. Probeer maar eens de Brûswyn van wijngaard de Frysling, de Brut van Hoeve Nekum, de Bruut van Holset (Holset maakt zelfs uitsluitend mousserend!), de Prestige van wijngoed Sint Martinus, de Johanniter Brut van wijngoed ’t Heekenbroek, de Fromberger Classique, de Brut de Zélande van Wijnhoeve de Kleine Schorre of de Riesling Brut van de Apostelhoeve.
De gebruikte druivenrassen variëren. Ook nieuwe rassen als johanniter en solaris geven goede resultaten. De meeste Nederlandse bubbels kosten tussen de € 20 en € 25. 

Er bestaan ook Nederlandse wijnen, die eenvoudiger zijn en op een andere, veel minder bewerkelijke manier gemaakt worden. Vaak heten die parelwijn of sprankelwijn. Omdat de druk in de fles lager is hebben ze een gewone kurk. Deze wijnen zijn een stuk goedkoper.

Ik organiseer wijnexcursies naar de bovengenoemde wijngaarden. Wil je zien hoe in Nederland mousserende gemaakt worden? Ik nodig je uit om in 2020 met mij op wijnexcursie te gaan. Kijk hier voor het overzicht van wijnexcursies in Nederland.

2.Crémant

Crémants zijn mousserende Franse wijnen die niet uit het Champagnegebied komen, maar uit een van de daartoe aangewezen crémant gebieden. Er zijn er acht van. Je kunt de volgende vinden: crémant de Loire, crémant de Bourgogne, crémant de Bordeaux, crémant d’Alsace, crémant de Die, crémant du Jura, crémant de Savoie en crémant de Limoux. 

Ze worden op dezelfde manier gemaakt als champagne: eerst wordt een droge wijn gemaakt, daarna volgt een tweede gisting in de fles. Ze hebben vaak wat minder zuren en zijn wat milder dan champagne. De druivenrassen verschillen per gebied, in Bourgogne zijn het dezelfde rassen als in het champagnegebied, pinot noir en chardonnay. De prijs varieert van € 15 tot € 20.

3.Cava

Deze bubbel komt uit Spanje, voornamelijk uit de regio ten zuidwesten van Barcelona in de provincie Catalonië. De gebruikte druivenrassen zijn macabeo, parellada en xarel-lo. Een goede cava kost zo’n € 15 en is net als crémant een goed alternatief voor champagne. Ze zijn niet zo lang houdbaar. 

4.Asti Spumante en Clairette de Die

Twee friszoete mousserende wijnen van de weelderige muskaatdruif. Asti Spumante komt uit het gebied rond de stad  Asti in Noordwest Italië en Clairette de Die komt uit de Franse plaats Die in de vallei van de Drôme, een zijrivier van de Rhône. Beide zijn fantastisch bij de oliebollen en ze zijn niet duur, voor € 10 heb je een goede. Ze zijn bekend om hun lekkere fruitigheid en je moet ze vooral niet bewaren maar juist jong drinken.

Wijnproeverij Gouda
Bruisende wijnen proeven in Gouda
5.Prosecco

Daar zijn nogal wat middelmatige en slechte tussen. Koop géén prosecco frizzante. Bij prosecco spumante zijn wel goede te vinden, maar let dan op dat ze uit Valdobbiadene komen of uit Conegliano en dat er DOCG (Denominazione di Origine Controllata e Garantita) op staat. Vooral een prettig, zomers terrasdrankje.

6.Champagne

De beroemdste en de duurste optie, waarvoor de druivenrassen chardonnay, pinot noir en/of pinot meunier worden gebruikt. Champagne wordt gemaakt volgens een tijdrovend en bijzonder procedé genaamd de méthode traditionelle. Eerst maakt men een witte wijn, die na verloop van tijd wordt gebotteld en afgesloten met een kroonkurk. Later wordt deze kroonkurk verwijderd en voegt men een beetje gist en suiker toe waardoor de wijn opnieuw gaat gisten. De fles wordt afgesloten en de ontstane koolzuur kan niet weg: bubbels. Ze hebben een lange flesrijping, minimaal 15 maanden. Kijk uit voor goedkope aanbiedingen rond de feestdagen, die zijn vaak zuur en wrang. Een goede champagne kost nu eenmaal geld. Je kunt natuurlijk een champagne kopen van een van de grote, beroemde champagnehuizen en dan zit je niet verkeerd. Zelf vind ik het leuker om een champagne te kopen van een klein, zelf-bottelend wijnbedrijf. Van de boer zelf dus. Die koop je bij een goede wijnwinkel.
Champagne is jarenlang houdbaar, vooral als er een jaartal op het etiket staat, dan heb je een millésime te pakken. In uitzonderlijk goede jaren gebeurt dit; in andere jaren staat op het etiket geen jaartal vermeld en is de drank een mengsel van verschillende jaren.

Welke wijn wanneer?

Bedenk, dat er voor elke moment een mousserende wijn is. Schenk je beste bubbels vroeg op de avond, bijvoorbeeld als aperitief. Of bij een champagneontbijt. Open de fles voorzichtig, zodat je alleen een zuchtje hoort. Met Oud & Nieuw, om 12.00 uur ’s nachts, gaat de aandacht absoluut niet meer uit naar de wijn. Knal dan met een minder kostbare fles! 

Meer weten over champagne of andere mousserende wijnen? Boek een reis naar de Champagne of naar Domein Holset (bij Vaals) met Vinaventura.

Mediterraan ontmoet Alpien: Alto Adige ofwel Süd-Tirol

Mediterraan ontmoet Alpien: Alto Adige ofwel Süd-Tirol
Bij wijntoerisme in Italië denken we vooral aan Toscane en Piemonte. Maar er zijn andere gebieden die ook iets prachtigs te bieden hebben. Laat me je voorstellen aan Alto Adige, vlak onder de Alpen. Een paradijselijk wijngebied vol tegenstellingen in het noorden van Italië. Perfect voor een wijnreis voor sportieve mensen!

Olijfbomen, palmen en cipressen, zon, kleurige bloemenpracht, een overdaad aan met druivenranken overgroeide pergola’s, een terrasjescultuur, buitenleven: Alto Adige. Loodrechte grijze rotswanden van machtige druiduizenders omlijsten dit feestelijke plaatje en steken uit boven een brede strook bos. Vanuit het dal golft een lappendeken aan wijngaarden omhoog, die nu, in de late herfst, schitterend goudgeel en rood oplichten, onderbroken door heldergroene vlakken van appelgaarden. Een netwerk van uitstekend bewegwijzerde wandelpaden doorkruist het gebied van dal tot top. Wijnpaden, Höhenwanderungen, bergpaadjes: je loopt zo van de Mediterranée de alpiene sferen binnen.

Palmbomen en hoge bergtoppen in Alto Adige

Lekkers uit de bergen

Uit die bergen komen allerlei heerlijkheden vandaan. Kruidige bergkazen, gerookte hammen uit het Val Venosta (Speck dell’Alto Adige), almhoning, tamme kastanjes. In de bossen wemelt het van de paddenstoelen en van: wild! Met wat geluk tref je op de menukaart berggeit, gems, hert en wild zwijn. Of een stoofpotje van cantharellen en eekhoorntjesbrood. Uit de bergbeken komt de beekforel.

Bergwijnen

De witte wijnen zijn zuiver en fris als berglucht en worden gemaakt van ‘internationale’ druiven: sauvignon, pinot bianco, riesling, gewurztraminer. De rode zijn gemaakt van de lokale druiven vernatsch ofwel schiava, die een lichte, fruitige wijn geeft en de lagrein, die garant staat voor een volle, pittige, donkerrode wijn en wat doet denken aan syrah.

Populair bij buitensporters

Alto Adige is een heerlijk gebied voor de sportieve levensgenieter. Het behoort tot de mooiste en best georganiseerde wandelgebieden van Italië. Het telt Zeven natuurparken en een nationaal park, Stelvio. Er zijn vele prachtige wandelroutes, zoals de tien Alta Via’s. Een van de allermooiste is de Alta Via 1. Maar Alto Adige is ook ideaal voor mountainbiken, rafting, bergbeklimmen, skiën en snowboarden.

Als je nieuwsgierig bent naar een wijnreis in het mooiste wandelgebied van Italië, moet je zeker een kijkje nemen https://www.vinaventura.nl/wijnreis/wijnreis-alto-adige/

Truffels zoeken met Silvio en hondje Tea

wijnreis piemonte
Truffelreizen? Ja, die bestaan. Als organisator van wijnreizen kwam ik al snel in aanraking met truffels en wat ze betekenen in Zuid – Europese gebieden. Truffels zijn een essentieel onderdeel van de gastronomische cultuur van Italië en Frankrijk. Het is een fantastische ervaring om met een lokale boer en zijn truffelhondje op zoek te gaan naar de bijzondere paddenstoelen.

Aards, ‘berig’ en enorm sterk: de geur en smaak van truffels is die van supergeconcentreerde paddenstoelen. Deze exquise en overheerlijke lekkernij, de ‘diamant van de Italiaanse gastronomie’, is helaas extreem duur. Truffels zijn zeldzaam en moeilijk te vinden. De vraag is groot en het aanbod klein. En door de klimaatverandering komen er nog minder van. De laatste jaren zijn heet en droog geweest en de truffel heeft juist vocht nodig en niet te veel hitte.

Waar komen truffels vandaan?

De zwarte truffel komt voor in Zuid Frankrijk in de Périgord en de Tricastin. De witte truffel groeit in Piemonte in de mooie regio rond Alba, dat luilekkerland waar ook die topwijnen vandaan komen, barolo’s. De zwarte heeft heel veel smaak, maar de witte nòg meer. Truffels zijn niet te kweken. Ze groeien vooral onder (truffel-) eiken, maar ook onder hazelaars,
beuken en populieren. Ze bevinden zich onder de grond, op zo’n 10 centimeter, je kunt ze niet zien. Bij de boomkweker kun je wel eikjes kopen die geïnfecteerd zijn met sporen van de truffel, maar dat garandeert geenszins dat er truffels gaan groeien. Truffels hebben zeer specifiek microklimaat nodig.

Truffels zoeken?

Wij mensen brengen er weinig van terecht. Er zijn uitzonderlijke mensen in truffelgebieden die met zeer veel geduld een truffel weten op te sporen door te letten op bepaalde vliegen die op en neer dansen boven een truffel. We hebben hulpdieren nodig: een varken – meer specifiek een zeug – of
een hond. Zeugen zijn gek op truffels want de geur lijkt sprekend op het feromoon van het mannetjesvarken. Varkens zijn groot, sterk en nogal onhandelbaar. Het valt niet mee om te voorkomen dat ze de truffels zelf opeten waardoor er snel voor duizenden euro’s verloren gaat.
Bovendien vernielen ze het tere mycelium rondom de truffels. Handiger is een truffelhondje. Deze honden hebben een speciale training gekregen om truffels te leren vinden. Die begint als ze pas geboren zijn: de tepels van de moederhond worden ingesmeerd met truffelolie. Later leren ze een bal rapporteren met truffelgeur of met een stukje truffel erin. Door de constante beloning en bevestiging raken ze geconditioneerd op het zoeken van truffels / dingen met truffelgeur. Deze hondjes zijn erg duur en je moet er goed op passen, ze kunnen worden gestolen of vergiftigd door
concurrenten.

Mijn eerste truffelreis

Jaren geleden heb ik een Truffeltocht in de Tricastin georganiseerd. Het was januari. We verbleven in een Provençaals kasteeltje, ooit gebouwd door de Tempeliers, middenin het truffelgebied. Met de kleine, kogelronde Monsieur Tortel gingen we op weg naar zijn truffière, een kwartier lopen door ijzige vrieskou met een gevoelstemperatuur van -20. Hondje Oscar huppelde mee, de zon scheen. Onder de bevroren grond vond hij weliswaar de ene truffel na de anderen, maar hij moest het vak nog leren en vrat voor kapitalen op. Ik zie nog de bebloede handen van Monsieur Tortel, die geduldig lachend probeerde de truffels te redden van de scherpe hondentandjes. Thuisgekomen warmden we ons op bij het houtvuur en leerden we van Madame Tortel truffels schoonmaken en bereiden voor
een Vier Gangen Truffeldiner. Zelden heb ik voor het eten zoveel gesnoept.

Witte truffels zoeken met Silvio en Tea

In het beroemde Barologebied boffen ze bovenmatig. De wereldberoemde barolowijnen komen er vandaan en dan groeit er ook nog eens die even beroemde witte truffel. Om deze truffel is een hele cultus ontstaan. Leuker is het om met de eenvoudige wijnboer Silvio mee te gaan op truffelzoektocht. Dat is best pittig lopen!

wijnreis piemonte
Silvio en truffelhondje Tea

Tegen de schemering struin je door de steile hellingbossen, off-road, dwars door het struikgewas, terwijl Silvio onophoudelijk Piemontese dingen roept naar zijn hondje Tea. Tea is een ongeleid projectiel en draaft alle kanten op. Af en toe meent ze iets te vinden. Vaak is dat een plek waar een vorige keer een truffel zat. Of een zomertruffel, die heel weinig waard is. Maar toch, soms vindt ze een echte truffel. Het eerste jaar dat ik met Silvio op stap ging, vond Tea helemaal niets. Het tweede jaar vond ze na anderhalf uur zoeken één truffeltje met een stuk eruit. Vorig jaar vond ze er twee, ik bespeur een stijgende lijn!

Mee truffels zoeken, barolo’s proeven en genieten van het grandioze landschap? Ik heb nog drie plaatsen vrij op mijn Gastronomische Wijnreis Barolo. Kijk op
www.vinaventura.nl/wijnreis-barolo-italie/

20 jaar wijnwandelen

20 jaar wijnwandelen
Groot nieuws: mijn boek is uitgekomen!

Deze zomer vier ik mijn jubileum. Ik organiseer nu 20 jaar Wijnwandelreizen! Ter ere daarvan heb ik een boek gemaakt. In dit boek vind je tips voor het bezoeken van wijngaarden in Nederland. Per wijngaard krijg je advies over waar je mooi kunt wandelen en tips voor charmante adresjes om te eten en te overnachten.

Ook blik ik terug op hoe het was om dit bedrijf op te zetten. Ik heb zo veel te danken aan mijn klanten! Hieronder lees je hoe het allemaal begon…

De mooiste dingen in het leven

“Wandelen, wijn, lekker eten, buiten zijn, mensen, Frankrijk, reizen, zon, natuur. . .  En al die dingen delen met anderen.” Het antwoord kostte me geen moeite toen mij 22 jaar geleden gevraagd werd naar de mooiste dingen in het leven. En hiermee is het, achteraf gezien, allemaal begonnen.

Het was 1997. Mijn werk als groepsleidster met verstandelijk gehandicapten deed ik met veel plezier, maar ik verlangde naar variatie en avontuur. Die winter had ik in het buurthuis een wijncursus gevolgd, gegeven door een vinoloog, Iteke van der Vlugt, en dat was zo leuk! Ik was geheel verkocht. Ik schafte een schrift aan waarin ik proefnotities maakte van elke gedronken wijn. Vlot haalde ik mijn slijtersvakdiploma en ik meldde mij aan bij de opleiding voor vinoloog.


Mijn kinderen leefden erg mee!

Langzaamaan begon een idee te rijpen. Wat zou het leuk zijn om iets te doen met wijn, wandelen en lekker eten. En met reizen, wijnreizen! Maar vooral wilde ik graag anderen laten meegenieten van mijn ontdekkingen. Wijnwandelreizen?

Een periode van studie, onderzoek en praten met ondernemers in het toerisme volgde. Een wijnwandelreis organiseren leek me fantastisch. In authentieke kleine hotels en chambres d’hôtes beheerd door aardige eigenaars. Geen luxe; wel charme. Graag in de natuur, maar wel vlakbij een dorp. Liefst met bijzondere wijnadresjes en echte Provençaalse streekrestaurants.

Intussen begon ik op de Wijnacademie aan de studie vinologie. De Dentelles de Montmirail in het Zuidelijk Rhônegebied – in de Provence! – leek ideaal voor mijn doel: het heeft een grote variatie aan goede wijnen, is een schitterend wandelgebied met middeleeuwse wijndorpjes op loopafstand van elkaar en je eet er Provençaals. 
Ik schreef mij in bij de Kamer van Koophandel als Els Groot WijnWandelreizen en maakte een plan.

Het thuisfront gaf zijn aanvankelijke twijfels op (“is dit idee wel levensvatbaar?”) en steunde mij ruim. Ik was tenslotte wel 10-20 weken per jaar van huis. Ze leefden erg mee. Later was het zelfs omgekeerd. Als ik te lang thuis was, hoorde ik: ”Moet je niet weer op wijnreis mama?”

Ik vertrok voor een voorbereidingsreis en selecteerde twee prachtige hotelletjes in Séguret en Bédoin. Mijn vader had een knipsel uit de NRC naar mij opgestuurd van een fles goed beoordeelde wijn uit de Côtes du Ventoux, gemaakt door geëmigreerde Nederlanders, Daan en Elvira van Dijkman van Domaine de Marotte. Mijn eerste wijnadres!
Die zomer sleepte ik mijn gezin mee op vakantie naar de Provence en ik zocht wandelingen, wijnboeren en restaurants uit. Later ben ik zelfs een derde keer afgereisd om alles te checken. Ik maakte een mooi programma van zeven dagen met op elke dag een wandeling, een lunch en een wijnboerbezoek. De 1e reis zou plaatsvinden in september 1998.

Terugblikken op de eerste reizen in Frankrijk

Met 100 adressen van familie, vrienden en bekenden dacht ik wel een reis te kunnen vullen, maar dat was niet zo: er gaf zich één persoon op. Ik stelde een volgende datum vast: 18-24 april 1999. Een artikel in het plaatselijke weekblad Hollands Silhouet en enkele mini-advertenties zorgden dat deze reis snel vol liep, met lezers en enkele vrienden. Ondanks alle onverwachte avonturen (gebroken arm, lekkage, dubbele boeking . . . ) die we meemaakten, werd de reis een groot succes. De formule werkte! Het was een feit: ik moest verder! Drie Dentellesreizen volgden in 1999.

Één van de eerste adressen: Domaine de Marotte van familie Dijkman

Het ging hard die eerste jaren. En wat een leuke mensen kreeg ik mee! Velen bleven jaarlijks terugkomen, een groot compliment. Ik ontwikkelde nieuwe arrangementen: Ventoux, Luberon, Aix-en-Provence, Côte d’Azur, Trektocht Drôme Provençale, Mâconnais, Diois (Drômevallei), Trektocht Côte d’Or met Monica van der Stap, Rully, een winterse Truffeltocht in de Tricastin, een groot aantal excursies naar Nederlandse wijngaarden en een lang weekend Zuid-Limburg. In 2004 vonden er al tien groepsreizen en negen excursies plaats. Veel steun tijdens de uitvoering van de reizen kreeg ik van mijn assistent-reisleidsters zoals Marleen, Maaike, Karin, Jolijn en Monique. Ontzettend veel plezier hebben we samen gehad!

Een toast op mijn klanten van het eerste uur!

Ik zette vele individuele reizen op, die goed liepen. In 2006 pas durfde ik buiten Frankrijk aan de slag, in Portugal, in de Dourovallei. Piemonte volgde het jaar erna met de onovertroffen Baroloreis. Het was een heerlijke, vrolijke en dynamische tijd, maar uiteindelijk kreeg ik het te druk: èn al die reizen en excursies begeleiden èn alle individuele arrangementen regelen. In 2009 besloot ik mijn bedrijf te verkopen aan het gelijkgestemde SNP Natuurreizen en in de jaren erna werkte ik voor hen. De wijnreizen Chianti, Montalcino&Montepulciano en Griekenland zette ik voor SNP op.

20 jaar lang genieten

Nu is het 2019 en na een herstart als Els Groot WijnWorkshops in 2013 ontstond weer een bont gekleurd pakket aan reizen: Sardinië, Barolo, Zuid-Afrika, Portugal, Slovenië, Languedoc en Nederland.

Vinaventura

Een nieuwe lente, een nieuw geluid: ik wilde dat de vlag de lading dekte en vond Els Groot Wijnworkshops te studieus klinken. Het zijn geen workshops, het zijn genietreizen. Avontuurlijke wijnvakanties!

Met Vinaventura kies ik nog bewuster dan voorheen voor wijnmakers die op een natuurlijke manier werken. Wijnmakers die natuurwijnen of biodynamische wijnen maken. Dat zijn de mooiste mensen en ze maken de zuiverste wijnen. Een van de belangrijkste aspecten vind ik om goede, warme relaties op te bouwen, relaties met mensen die het leuk vinden als ik met mijn groep bij ze langskom en die ons oprecht enthousiast verwelkomen. Dat geldt ook voor de eigenaars van de overnachtingsadressen en restaurants. Dat mijn relaties een goede smaak hebben, blijkt wel uit het feit dat ze de Stolwijkse boerenkazen die ik steevast voor ze meebreng, ontvangen met een big smile en een knuffel. Ik neem mijn klanten mee naar mijn vrienden.

Duurzaamheid vind ik belangrijk, reden dat ik – met pijn in het hart – mijn fabuleuze Zuid-Afrikareis toch van het programma heb geschrapt. Je vindt immers prachtige wijngebieden dichter bij huis, zelfs in Nederland. De wijnkwaliteit is verrassend goed en ook hier kun je mooi wandelen en lekker eten. 
Er liggen vele plannen klaar voor nieuwe reizen. Champagnegebied, Elzas, Sicilië, Zuid-Limburg. Een culinaire reis samen met Onno Kleyn. En misschien wel een sentimental journey naar de Côte d’Azur of de Dentelles de Montmirail . . .

boekje wijnwandelen 20 jaar
Je kunt mijn boekje hier bestellen!

Familiebedrijf in het Barologebied

Overnachten kasteel Piemonte
Overnachten op een kasteel in het Barolo wijngebied? Tijdens de wijnreis Italië verblijven we in geweldige agriturismo’s en een heus kasteel. Het Castello di Novello is één van de mooiste adressen in Piemonte!

Het uitzicht is er fe-no-me-naal, vooral ’s ochtends vroeg, als de mist nog tussen de heuvels hangt. Het grote dakterras met zijn bakstenen kantelen biedt een 360 graden panorama over de wijnheuvels. Op de voorgrond zingen de vogels in de oude kastanje- en notenbomen, die zorgen voor
schaduw en koelte tijdens warme dagen. Vlakbij staat het poortgebouw uit de 13 e eeuw, waarin in een van de torens een romantisch slaapkamertje is ondergebracht: voor de liefhebber, want de badkamer is in de andere toren. Achter de poort neem je het woonhuis van de familie waar, hoog
balancerend aan de rand van de langgerekte heuvel, die daar loodrecht omlaag stort. Draai je om en je kijkt op het vredige dorp Novello, een van de elf dorpen waar barolo gemaakt mag worden, met zijn rozerode pannendaken, zijn 4 of 5 smalle straten, zijn middeleeuwse toren en zijn twee mooie barokke kerken. Draai je maar weer om. Het meest indrukwekkend zijn de weidse vergezichten over het magnifieke Barolo wijngebied, Unesco werelderfgoed, met zijn unieke patchwork patroon en op de achtergrond, bij helder weer, een driekwart cirkel van majestueuze besneeuwde Alpentoppen.

Wijngaard bezoeken Italie
Het Barolo Wijngebied met besneeuwde Alpen op de achtergrond

Links, op een volgende heuvel, ligt Monforte met zijn twee torentjes, rechts ontwaar je glimpen van de Tanaro, die zich tussen de landerijen door slingert. Daartussen een zee van wijngaarden. Op sommige ochtenden zie je een zee van wolken, waaruit hier en daar eilandjes opduiken, eilandjes
met een kerkje of met één boerderij omringd door een paar bomen. Andere ochtenden tonen je heuvelrij na heuvelrij, steeds vager wordend, met dikke mistflarden er tussenin. Van het barologebied word ik altijd ontzettend poëtisch. En helemaal wanneer ik op het dakterras van het Castello di Novello sta. Goh, wat is het hier toch vreselijk mooi!

Maar op het kasteel wordt gewoon gewerkt. De super aardige kasteelvrouw Giusi Vetti, gekleed in spijkerbroek en eenvoudige blouse, beheert het hotel met de tien kamers; haar broer Carlo is kok en runt samen met zijn vrouw Manuela het restaurant en kookt vooral voor bruiloften en partijen. Hun
bejaarde vader Diego zit meestal op het bankje onder de bomen, tegenover de trappen naar de entree. Daar ziet hij de gasten komen en gaan en maakt soms een praatje met ze: “Ik spreek twee talen: Piemontees en Italiaans”. Als het druk is, helpen soms Giusi’s elders wonende zoon en dochter mee in het hotel. De man van Giusi, Maurizio, heeft samen met zijn broer Luciano zijn eigen business: een mooie, knusse agriturismo, Cà San Ponzio, gelegen tussen de hazelnotenbomen waarvan zij de hazelnoten oogsten voor Ferrero in Alba. Ook hun oude moeder helpt nog elke dag mee. Naast het huis ligt een idyllische minicamping verscholen. Met die twee mannen is het altijd lachen en er hangt een ontspannen sfeer.

Overnachten in een kasteel. Het Castello di Novello in de avondzon.

Het Castello di Novello is een monumentaal neogotisch bouwwerk uit 1880 met een imposante façade van vier verdiepingen. Het heeft drie kleine ronde hoektorens en een grote, die voor de reiziger een baken in het landschap vormt. Op het dak is onlangs de gerestaureerde adelaar
teruggeplaatst. Onder het gebouw zijn nog delen zichtbaar van het 13 e eeuwse kasteel van de markies del Carretto. Daar is ook de wijnkelder van het restaurant met een indrukwekkende voorraad kostbare barolo’s en andere wijnen uit het gebied. Het ontbijt voor de hotelgasten wordt
geserveerd in een van de historische zaaltjes behangen met wandtapijten en oude schilderijen. Op koude ochtenden wordt de open haard aangestoken.

Je kunt er op verzoek ook sfeervol dineren. Dan steekt Manuela de kaarsen aan. Het restaurant kookt stijlvol Piemontees, afhankelijk van het seizoen zijn dat gerechten met de precieuze witte truffel van Alba, wildschotels, peperoni alla piemontese, vitello tonnato, brasato al barolo, risotto ai funghi porcini, de pastagerechten tajarin en agnolotti del plin en als dessert zabaglione of bonèt – een verrukkelijke crème caramel met gecrushte amaretti, verrijkt met rum.

Het kasteel ademt grandeur, rust en ruimte. Zijn bewoners zijn gelukkig gewone mensen gebleven. Hartelijk, vrolijk, gastvrij en flexibel. Trouwens, wel eens truffel gegeten bij je ontbijt? In het Castello di Novello staat truffelkaas op de ontbijttafel.

Verknocht aan barolo

Mijn Baroloreis is de meest exclusieve reis uit mijn programma. Ik heb hem al vanaf 2007 op het programma en ben er erg aan verknocht geraakt. In die reis gaan we wijnproeven bij de familie Stra in Vergnè, bij de drie zusjes van wijngoed Marrone en bij Fontanafredda, waar we blijven
overnachten. We gaan truffels zoeken in het bos met Silvio en zijn truffelhondje Tea. We slapen en eten op kastelen. Omdat de reis in de herfst is, kleuren de wijngaarden prachtig rood-met-goud. Het is zo mooi om er te wandelen. In alle opzichten een topgebied voor een wijnreis!

wijnreis piemonte
Truffels zoeken met Silvio en hondje Tea

Wijn in Slovenië – Orange wines en wandelen tussen de wijngaarden

wijnreis georganiseerd
Slovenië is al langere tijd een paradijs voor wandelaars. Wandelen door een steeds afwisselend landschap – van Alpen tot Middellandse Zee – is iets dat al heel wat sportieve Nederlanders gedaan hebben. Maar wat voor veel mensen nog vrij nieuw is: Slovenië als wijnland! Slovenië is een interessante Europese bestemming als het gaat om culinaire reizen. Waarom is Slovenië zo leuk als bestemming voor een wijnreis?

Slovenië: een culinaire outdoor vakantiebestemming

De natuur is er onbedorven, groen en afwisselend. Een klein land, ongeveer een derde van Nederland, mst slechts 2 miljoen inwoners. Maar het is wel Europa in zakformaat: het heeft werkelijk alles. Alpine landschappen (de Triglav in de Julische Alpen is bijna 3000 m hoog), liefelijk heuvellandschap met meren, bossen, kolkende bergbeken en rivieren, schilderachtige wijngebieden die op Toscane lijken, de Karst met zijn indrukwekkende druipsteengrotten en tot slot een Italiaans aandoende mediterrane kuststrook met schilderachtige stadjes en een weelderige vegetatie.

Wandelen, fietsen . . . 

Vanwege deze grote diversiteit aan landschappen heeft Slovenië ideale plekken om te wandelen, fietsen, mountainbiken, kanoën, raften, zwemmen in zee, zeilen en windsurfen.
Het land heeft 44 natuurparken en kent een grote biodiversiteit. In de wijngebieden van de wijnregio Primorje, aan de kust, is het fantastisch wandelen, van wijndorp naar wijndorp. Slovenië heeft 16.000 km aan gemarkeerde wandelroutes, las ik in een reisgids.

De avontuurlijke wijnen van Slovenië

Weliswaar zijn er goede wijnen te vinden die bij iedereen in de smaak zullen vallen, maar wie een beetje avontuurlijk is aangelegd, komt in Slovenië werkelijk volop aan zijn trekken. Hier kun je bijzondere vondsten doen. Slovenië heeft zijn eigen, inheemse druivenrassen: de witte malvasìa, zelèn, pinela, vitovska en rebula en de rode refosk. Wijnboeren Janko en Tamara Stekar uit de Brda regio verbouwen de witte polsakica en polgraznica. De enorm tanninerijke refosk heet in de Karst teran. Jarenlang rijpt deze krachtpatser op hout en dan nog bezit hij veel tannines en zuren. Een wijn om te bewaren en bij stevige gerechten te drinken.

Bijzondere orange wines

Wijnen met de kleuren van de zonsondergang! Slovenië heeft als een van de weinige landen de traditie van orange wines. Voor orange wines vergist men witte druiven op de rode wijn manier, met de schillen en de pitten. Het geeft unieke wijnen die goudgeel en koper van kleur zijn. Ze hebben geuren en smaken die je niet tegenkomt in gewone witte wijnen. Allereerst hebben ze tannines, wat je niet verwacht bij een “witte” wijn en wat vreemd aandoet wanneer je deze wijn voor het eerst proeft. Ze  zijn complex, hebben structuur en een hoge smaakconcentratie. Omdat ze deze “rodewijnkenmerken” hebben, zijn ze met ontzettend veel gerechten te combineren. Naast groente- en visgerechten, gaan ze prima met pittige kazen en vlees.
In de hoek Slovenië-Kroatië-Italië is was het altijd al een traditie om oranje wijn te maken. Maar er is een andere kant aan deze wijn gekomen, een trendy kant. Ook moderne wijnmakers van buiten deze regio experimenteren nu met oranje wijnen, omdat ze zo smaakvol zijn. De wijnboeren zijn zeer kritisch op teelt en verwerking. Die geschiedt zo natuurlijk mogelijk. Vaak is hiervan op de etiketten niets te zien, het gaat niet om de certificering maar om de pure smaak.
De in Amsterdam wonende Simon Woolf heeft in het voorjaar van 2018 een zeer lezenswaardig boek uitgebracht: Amber Revolution. Met als uitgangspunt de orange wines schrijft hij op een boeiende en aansprekende manier over de gebieden waar orange wines gemaakt worden: Friuli, Slovenië, Georgië. Het staat vol wetenswaardigheden en persoonlijke verhalen over wijnboeren (ook over Ales Kristancic van Movia), de uitleg is duidelijk en de foto’s zijn prachtig.

Historie van Sloveense Wijn

In de Romeinse tijd was Slovenië al een bekend wijngebied met wijnen van een hoge kwaliteit. Net als in de rest van Europa, kreeg ook Slovenië eind 19e eeuw te maken met het drama van de druifluis, die het wijngaardareaal halveerde. Wijnboeren probeerden andere inkomsten te vinden en velen emigreerden. In de communistische tijd werden coöperaties gesticht en kwantiteit werd belangrijker dan kwaliteit..
In 1991 verklaarde Slovenië zichzelf onafhankelijk. De wijngaarden kwamen weer in privébezit. Er wordt volop geëxperimenteerd met nieuwe methodes en inzichten, terwijl men de oude tradities veelal in ere houdt. De kwaliteit is weer hoog. De wijnen worden nog nauwelijks geëxporteerd en in Nederland is het moeilijk om aan deze wijnen te komen. Je kunt ze bijvoorbeeld kopen bij www.anderewijn.nlen bij Marijana Siljeg, www.delicroatia.nl. Op Marijana’s website www.theorangewineclub.nl is veel interessants te lezen over deze wijnen en hun eigenzinnige makers.

Wijnreis Slovenië

Slovenië kent drie grote wijnregio’s, Podravje, Posavje en Primorje. Podravje ligt in het noordoosten langs de Drava; Posavje in het zuidoosten langs de Sava. Primorje (mor betekent zee) ligt in het westen, bij de zee.

Mijn wijnreis speelt zich af in het mooie Primorje met zijn mediterrane klimaat. Je kunt het onderverdelen in vier kleinere wijngebieden. Van noord naar zuid: Brda, Vipavavallei, Karst en Sloveens Istrië. Elke kent zijn eigen microklimaat, heeft zijn eigen terroir. We bezoeken alle vier deze gebieden. Informatie vind je op www.vinaventura.nl.

Culinair Slovenië

Voor gastronomie zit je hier ook goed! Toen ik hier enkele jaren terug voor de eerste keer kwam, was ik verrast over het niveau van de wijnen en de heerlijke lokale keuken, zelfs in eenvoudige gostilna’s – een soort familierestaurants – op het platteland. De Italiaanse invloed is vaak merkbaar, maar ook die van de Balkan. Ik vond de Tolmin gatenkaas verrukkelijk. Voor de vleeseters is er de superlekkere prsjut (prosciutto in het Italiaans) uit de Karst, wild en geit. De restaurants serveren uitstekende risotto’s, gevulde paprika’s, pittige paprikasoep en aan zee verse vis en schelp- en schaaldieren. Slovenië heeft ook olijfolie, abrikozen, kersen, honing, rauwmelkse kazen en vele andere producten vers van het land. En wist je dat ze in Slovenië truffels hebben? En dat ze daar best royaal mee zijn? 
De kunst van het koffie zetten hebben ze van de Italianen overgenomen. In alle café’s en restaurants serveert men uitstekende espresso en cappuccino.

Ze maken alles zelf

Het allerleukste vond ik om te zien dat Slovenen graag alles zelf verbouwen, inmaken, brouwen, roken en stoken. Tijdens de wijnproeverij bij Janko en Tamar Stekar – in hun gezellige, schaduwrijke tuin onder hoge bomen en met uitzicht over de wijnheuvels – proefden wij hun natuurwijnen. Wijnen zonder enige toevoeging, zelfs geen sulfiet. Hierbij werden bordjes neergezet met rijpe streekkazen, frittata en overheerlijke ham en salami. Toen ik in de keuken ging zeggen dat ze ons enorm verwenden met dit lekkers, zei iemand: “Die salami maakt Janko zelf.” “Serieus?” “Ja, hij rookt ook zelf de ham”. Dat de eieren van eigen kippen waren en de groenten uit eigen tuin kwamen, hoefde ik niet eens meer te vragen. Vlak voor mijn eerste wijnreis Slovenië, in 2018, verscheen er tot mijn grote verrassing een superpositief artikel in de Volkskrant van de hand van culinair schrijver Mac van Dinter, genaamd: “Waarom Slovenië dé nieuwe bestemming is voor foodies. Tussen de Alpen en de Adriatische zee ligt een culinair paradijs dat smeekt om ontdekt te worden.”

Slovenen zijn vriendelijke mensen en ze spreken hun talen. In het westelijk gedeelte spreken de mensen naast Sloveens allemaal Italiaans en de meesten – vooral de jongere generatie – daarnaast Engels.

De hoofdstad Ljubljana is met 280.000 inwoners een stad van prettig formaat. Het centrum deed mij aan Utrecht denken, met zijn terrassen aan de door de stad slingerende Oude Gracht. Dat is hier de rivier de Ljubljanica. Een studentenstad met veel gezelligheid.

Het meest opvallende van Slovenië vond ik toch de golvende, groene natuur met zijn afwisseling van bossen en wijngaarden. Die nodigt uit tot lange wandelingen over kleine paden, met onderweg een goede lunch in een herberg of bij een wijnboer. Met een goed glas rebula of vitovska!

Mee naar Slovenië? Dat kan met mij, Els Groot, in september met de wijnwandelreis Mediterraans Slovenië.
Één van de heerlijke overnachtingen: een verblijf bij de wijnboer

De betere wijn komt uit Twente!

Wijngaard bezoeken Nederland

Wat is wijngaard Hof van Twente?
Wijngaard Hof van Twente is een wijnbedrijf in Bentelo, zo’n 10 kilometer van Delden. Ilse en Roelof Visscher hebben hier drie verspreid liggende wijngaarden en een prachtige en gezellige proefruimte. Daar kun je hun wijnen proeven en informatie of een rondleiding krijgen. Voor als zij er zelf niet zijn, hebben zij professionele medewerkers in dienst om je te ontvangen, te woord te staan en van een glas wijn te voorzien. 

Lees meer

Oerwijn uit Colares

Wijn Colares

        
Ooit was Colares een belangrijk wijngebied met kostbare bewaarwijnen, dat met Bordeaux werd vergeleken. Het was de 2e Portugese regio die de DOC status ontving, na het portgebied. Van de toenmalige 1000 ha rest nog 20 ha verspreid liggende veldjes. Daar doet Francisco Figueiredo, de wijnmaker van de wijncoöperatie, zijn best om deze wijncultuur te redden van de ondergang. Er wordt hier iets unieks gemaakt, dankzij koppig doorzettingsvermogen van enkele wijnbedrijven.

Lees meer

De zevende hemel? Die is hier!

Wandelreis Portugal
Wijnreis in de prachtige omgeving van Colares, naast Sintra
5 en dan de oceaan

Wijnwandeling in Colares, Portugal
Ik ben zó enthousiast over de Portugal wijnreis! Hij is zo prachtig!  Dat mag je niet missen. Ik ben hier om een nieuw hotel uit te testen. Het bevalt zeer goed; ik heb het gereserveerd voor de septembergroep. Nu het programma nog iets aanpassen. Vandaag in de frisse lentezon het Percurso das vinhas de Colares gelopen, een echte wijnwandeling. Top ervaring! 

P1130431
P1130318


Net als de Portugezen begin je met een uitstekende koffie (€ 0.80) op een terrasje in de zon. Daarna afwisselende bospaden, vers-groene blaadjes aan de bomen, heel veel bloemen, een wit dorp, en dan het hoogtepunt: de zeer schilderachtige en bizarre wijngaardjes middenin het zand. Of komt het hoogtepunt daarna, als je ineens, hoog vanaf de kliffen, de woest schuimende, blauwe oceaan in zijn volle glorie gewaar wordt?

6 restaurant Piscinas bijna in zee
7 vis eten

Dit is genieten met alle zintuigen: zien, horen, ruiken, voelen…  Je doorkruist het pittoreske kleine Azenhas do Mar, een steil tegen de rotsen geplakt dorp van lieve wit-blauwe huisjes. Of het nog niet genoeg is: daar is ook een waanzinnig mooi gelegen restaurant, genaamd Piscinas. Nou moet ik denk ik ophouden, want jullie geloven me niet meer. Nog even dit dan: héél erg lekker vis eten daar, met uitstekende witte wijn en een panoramisch uitzicht. 

Bekijk de reis op
https://www.vinaventura.nl/wijnreis/portugal/


         

De Portugese streekkeuken verrast!

De Portugese streekkeuken verrast!

Percebes, Gila de abóbora, bochechas . . . .

Eendenmossel, vijgenbladpompoen, varkenswangetjes, hondshaai, zaagbaars, kippenhartjes, varkensoor, tomatenconfiture . . . . .

Geloof me maar: boven verwachting lekker, het eten in de streken rond Lissabon!

portugese hapjes

Portugal stond tot voor kort niet te boek als gastronomisch paradijs. Maar de eerste wijnreizen in de Alentejo hebben vorig jaar plaats gevonden en wat viel dat mee, dat eten. Wij troffen een authentieke, zeer smaakvolle Portugese streekkeuken, vaak ook vol vernieuwing en van hoge kwaliteit.


Kurkeikeltjes-etende varkentjes
De hoofdgerechten bestaan uit superverse vis uit de oceaan of zeer smakelijke gerechten van het porco preto, het kurkeikeltjes-etende Iberische zwarte varken. Verrukkelijk klaargemaakt, meestal in alle eenvoud, zonder poespas.

Het avontuur zit hem echter in de ‘petiscos’. Wanneer je in Portugal aan tafel gaat, worden er in vlot tempo allerlei schoteltjes op tafel getoverd. Eet je daarvan, dan betaal je ervoor. Laat je ze staan, dan nemen ze ze weer mee. Kom je met zijn negenen binnen dan is er natuurlijk geen houden aan: iedereen wil wat anders proberen!

Naast gebruikelijke hapjes als gemarineerde inktvisjes en garnalen, kwarteleitjes, gegrilde paprika, olijven-van-het-huis, bijna vloeibare schapenkaasjes, sardientjes, choriço en kleine mosselen, kregen we ook minder gangbare lekkernijen. Ik heb er een aantal op een rijtje gezet. Waren ze lekker? Ja! En zo interessant om nieuwe smaken te ontdekken.

En dan heb ik het nog niet eens gehad over de heerlijke en unieke wijnen uit de steek.

Wil je ook proeven van deze bijzonderheden? En eten met de Portugezen in Portugese restaurants waar geen enkele toerist zit?